Τοποθετημένο στα βόρεια της Ιταλίας, στη λιμνοθάλασσα της Βενετίας, το νησί Poveglia λόγω της σκληρής ιστορίας και της αμαυρωμένης φήμης του, έρχεται για να προβάλλει οξεία αντίθεση με την υπερλαμπρότητα της γειτονικής πόλης των Δόγηδων.
Και αν αναρωτηθείτε γιατί δεν έχετε (πιθανόν) ξανακούσει ποτέ γι’αυτό, θα σας απαντήσουμε πως είναι απολύτως δικαιολογημένο, αφού η απαγορευμένη πρόσβαση στο νησί έχει καταστήσει ακόμα και την απλή αναφορά σε αυτό περιορισμένη.
Το νησί ξεκίνησε το 421μ.χ. ως καταφύγιο κατά την εποχή των βαρβαρικών εισβολών, και στους επόμενους αιώνες εγκαταλείφθηκε για να εξελιχθεί μεταγενέστερα σε τόπο ελέγχου των εισερχόμενων προιόντων. Μόλις εμφανίστηκαν στα εισερχόμενα εμπορικά πλοία τα πρώτα κρούσματα της πανούκλας, αποφασίστηκε από την κυβέρνηση να γίνει αρχικά προσωρινός και έπειτα μόνιμος τόπος παραμονής των προσβληθέντων από τον “Μαύρο Θάνατο”. Ο μύθος αναφέρει ότι κατά τα χρονικά του Μάυρου Θανάτου, 160.000 πτώματα νεκρών ή μελλοθανάτων αρρώστων κάηκαν στο κέντρο του νησιού. Τα απανθρακωμένα οστά των νεκρών είναι ακόμα και σήμερα εμφανή σε φάση πλήρους αποσύνθεσης στη δεξαμενή που χρησιμοποιούνταν για την απόθεσή τους. Το λοιμοκαθαρτήριο έκλεισε περίπου το 1814, όταν η νόσος τερματίστηκε, και το νησί χρησιμοποιήθηκε ως καραντίνα ως το 1922, όταν αποφασίστηκε η μετατροπή του σε ψυχιατρικό άσυλο.
Την εποχή εκείνη ενισχύθηκε η κακοφημία του νησιού, καθώς λέγεται πως ένας γιατρός δοκίμαζε αποτρόπαια πειράματα στους νοσηλευόμενους, κάνοντας μέχρι και λοβοτομές πριν αυτοκτονήσει πηδώντας στο κενό από την οροφή του νοσοκομείου, λέγοντας πως είχε καταληφθεί από φαντάσματα. Και δεν ήταν ο μόνος, καθώς μαρτυρίες νοσηλευόμενων και γιατρών αναφέρουν πως τα φαντάσματα των θυμάτων της πανούκλας επέστρεφαν στο νησί και έκαναν εμφανή την παρουσία τους κατά τη διάρκεια της νύχτας, με δυνατά ουρλιαχτά και ανατριχιαστικούς ήχους βασανιστηρίων.
Το 1968 τερματίστηκε η λειτουργία του νοσοκομείου και το νησί ερημώθηκε για μία ακόμα φορά. Η κυβέρνηση έχει κάνει απόπειρες να το πουλήσει ως ιδιοκτησία σε επίδοξους ιδιώτες με διατήρηση της κυριότητας του κράτους, αλλά έχουν καταλήξει όλες εις μάτην, καθώς, για λόγους που δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, όλοι υποχωρούν λίγες μέρες αφού πραγματοποιούν επιτόπια επίσκεψη, αυξάνοντας έτσι τις υποψίες για την ύπαρξη στοιχειών. Σύμφωνα με το θρύλο, το
πνεύμα του γιατρού κατοικεί μέχρι και σήμερα στο νησί, προκαλώντας τον τρόμο των ντόπιων. Ακόμα και οι ψαράδες αποφεύγουν να αλιεύουν στα παράλιά του, από φόβο μην πιάσουν οστά νεκρών! Παρόλα αυτά η κυβέρνηση κάνει δειλές προσπάθειες ανάπλασης της λειτουργίας του παλιού νοσοκομείου.
Και αν αυτά δεν είναι αρκετά για να σας αποτρέψουν να επισκεφτείτε την Poveglia, καλό θα είναι να ξέρετε ότι θα χρειαστείτε κρατική άδεια ή εναλλακτικά το ποσό των διακοσίων ευρώ προκειμένου να την προσεγγίσετε παράνομα με την μεσολάβηση “ειδικών”. Εμείς από την πλευρά μας σας ευχόμαστε το ποσό να είναι αντάξιο της ανατριχίλας που θα σας προκαλέσει η θέα των λειψάνων και των εγκαταλελειμμένων εγκαταστάσεων που κάποτε έδιναν ζωή (και… θάνατο) στο νησί. Μόνο φροντίστε να μη φτάσετε εκεί βράδυ, γιατί ενδέχεται να μην είστε οι μόνοι… επισκέπτες!
Της Νάντιας Μορφωνιού