Ένα δυσάρεστο αλλά αναπόφευκτο ζήτημα που όλοι αντιμετωπίζουμε στη ζωή μας.
Είναι υπέροχο να συμμετέχουν πολύ οι παππούδες στη ζωή των παιδιών. Τα βοηθά και τους παρέχει μεγαλύτερη συναισθηματική ισορροπία. Αφήστε που συμβάλει στην καλή συμπεριφορά του, καθώς τα παιδιά σέβονται και μαθαίνουν πάρα πολλά από τους παππούδες του. Δυστυχώς όμως κανείς δεν ζει για πάντα. Έρχεται η κακή ώρα που πρέπει να αποχαιρετήσουμε τους αγαπημένους μας. Το παιδί μαζί με τους γονείς, σε εκείνη τη φάση της ζωής τους, πρέπει να αντιμετωπίσουν δυσκολίες και βαθύ πόνο. Να πενθήσουν. Και είναι μια φυσιολογική διαδικασία που περνάνε όλοι.
Τα παιδιά όμως δεν μπορούν να καταλάβουν τι εστί θάνατος, απώλεια και γιατί δεν πρόκειται να ξαναδούν κάποιον. Γι’ αυτό το λόγο συγκεντρώσαμε συμβουλές για να κάνουμε πιο εύκολο για σας να χειριστείτε την κατάσταση αυτή. Κάθε παιδί αντιδρά διαφορετικά στο θάνατο, ανάλογα με το αναπτυξιακό του στάδιο, τη σχέση που διατηρούσε με το άτομο που πέθανε, αλλά και τους χειρισμούς των γονέων του.
-Δεν αποκρύπτουμε το γεγονός. Τα παιδιά είναι πανέξυπνα. Δεν μπορούμε σίγουρα να τους κρυφτούμε. Καλύτερα λοιπόν να μπούμε στον κόπο να του εξηγήσουμε.
-Ενημερώνουμε όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα. Όσο περισσότερο περνά ο καιρός τόσο πιο δύσκολα θα μπορέσετε να δικαιολογήσετε την καθυστέρηση και την απόκρυψη της αλήθειας. Άλλωστε τα παιδιά θυμώνουν με τα ψέμματα.
-Διαλέγουμε με προσοχή τις λέξεις που χρησιμοποιούμε. Προσαρμόζουμε το λεξιλόγιό μας στο επίπεδο κατανόησης του παιδιού. Είναι σημαντικό, ειδικά στα πολύ μικρά παιδιά να μιλάμε με τρόπο απλό, σαφή και κυριολεκτικό. Χρησιμοποιούμε λέξεις όπως «πέθανε», «θάνατος» και όχι διφορούμενες, ασαφείς εκφράσεις όπως «χάθηκε», «τον πήρε ο Θεός», «πήγε στον ουρανό»
-Ακούμε προσεκτικά και απαντάμε στις ερωτήσεις. Δεν βομβαρδίζουμε το παιδί με πληροφορίες. Του δίνουμε χρόνο να εκφράσει τα συναισθήματά του και τις απορίες του. Απαντάμε στις ερωτήσεις του και αν δεν γνωρίζουμε κάτι, μπορούμε να πούμε απλά «δεν ξέρω».
-Συζητάμε με το παιδί τι θα συμβεί από δω και πέρα Τα παιδιά ανησυχούν για το μέλλον (ποιος θα τα φροντίσει, θα τα διαβάσει, κ.τ.λ.). Ενημερώνουμε για τις αλλαγές που πρόκειται να συμβούν στη ζωή της οικογένειας όπως και για τις συνήθειες που θα παραμείνουν σταθερές.
-Επιτρέπουμε στο παιδί να συμμετάσχει στην κηδεία, εφόσον το επιθυμεί, αφού το προετοιμάσουμε κατάλληλα. Η κηδεία είναι μια τελετή αποχαιρετισμού που μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί να αποδεχτεί το γεγονός του θανάτου. Ωστόσο χρειάζεται να προετοιμαστεί για το τι θα δει και θα ακούσει και βέβαια να συνοδεύεται από ένα υποστηρικτικό ήρεμο και αγαπημένο του πρόσωπο. Δε συστήνεται να στέλνεται το παιδί για πολλές μέρες σε άλλο σπίτι από το δικό του, επειδή ο γονιός δεν είναι σε θέση να το φροντίσει. Είναι σημαντικό να υποστηριχθεί ο γονιός από φίλους και συγγενείς που μπορούν να αναλάβουν τη γενικότερη φροντίδα για το σπίτι ή και για τις εξόδους του παιδιού, ώστε να διευκολύνουν, αλλά όχι να αποσύρουν το παιδί από τις συνήθειές του και τα πρόσωπα που είναι σημαντικά γι΄ αυτό.
-Ενθαρρύνουμε το παιδί να αναπολεί στιγμές του θανόντα και να διατηρεί ενθύμια από αυτόν. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί μαθαίνει ότι το προσφιλές άτομο που πέθανε μπορεί να μην είναι φυσικά παρόν στη ζωή του, όμως, είναι παρόν στις αναμνήσεις του, αμβλύνοντας έτσι τον παιδικό πόνο.
-Η ζωή συνεχίζεται με ελπίδα. Το σημαντικότερο και το πιο ανακουφιστικό μήνυμα που πρέπει να περάσουμε σε ένα παιδί που βιώνει τον βαθύ πόνο μιας απώλειας είναι το γεγονός πως αυτό που νιώθει κάποια στιγμή θα περάσει. Οφείλουμε να δείξουμε στο παιδί την πίστη μας σε εκείνο πως θα καταφέρει να αντέξει την θλίψη που το βαραίνει, και πως θα συνεχίσει τελικά να ζει ευτυχισμένο κοντά στα υπόλοιπα αγαπημένα του πρόσωπα, κρατώντας ζωντανές μόνο τις όμορφες αναμνήσεις από τον θανόντα.